ONDERMIJNING: EEN GEDEELD PROBLEEM MET EEN GEDEELDE OPLOSSING

Bedrijven en inwoners meer inzicht geven in de regelgeving rondom bedrijven met mogelijk illegale activiteiten, en in de naleving van die regels. Daar maken de provincie Zuid-Holland en DCMR zich samen met gemeenten en politie hard voor. Doel is om in 2022 de relevante gegevens over alle bedrijven met mogelijk illegale activiteiten in Zuid-Holland digitaal beschikbaar te hebben. De eerste resultaten zullen al snel merkbaar zijn.

De aanpak van ondermijnende criminaliteit staat hoog op de agenda, zowel landelijk als bij de gemeenten in het werkgebied van DCMR. Bij ondermijning kun je denken aan het illegaal dumpen van afval of het produceren van drugs; illegale activiteiten die een negatief effect op de leefomgeving hebben. Kenmerkend voor ondermijnende activiteiten is dat de onder- en bovenwereld zich met elkaar vermengen, iets wat we in ons werkgebied steeds vaker zien: criminelen misbruiken legale structuren om illegale activiteiten te verhullen. Dit zien we bijvoorbeeld bij garagebedrijven, horeca of afvalverwijderingsbedrijven. Afvallig afval Een veel voorkomend probleem is milieucriminaliteit in de afvalsector. Bedrijven krijgen hier vaak betaald voor het in ontvangst nemen van afval in plaats van het verwerken ervan. Voor mensen met onjuiste bedoelingen biedt dit mogelijkheden om ten koste van de leefomgeving veel geld te verdienen. Wanneer afval, asbest en verontreinigde grond niet juist worden verwijderd en verwerkt, wordt dit vaak weer in het milieu en de leefomgeving verspreid. Per ongeluk in de criminaliteit Milieucriminaliteit brengt de samenleving dus veel schade toe en kost bovendien veel geld. Bovendien kunnen verhuurders van loodsen of andere bedrijfshallen zonder het te willen betrokken raken bij strafbare feiten, als hun ruimtes voor illegale activiteiten worden gebruikt. Zo kan het voorkomen dat iemand een bedrijfshal verhuurt aan iemand die daar vervolgens chemisch afval in dumpt, om hierna met de noorderzon te vertrekken. De verhuurder draait in zo’n geval op voor de opruimkosten en kan in sommige gevallen zelfs verantwoordelijk worden gehouden voor het criminele aspect.

De ogen en oren van de overheid Het is dus niet verwonderlijk dat DCMR, als grootste milieudienst in Nederland, veel aandacht heeft voor de aanpak van ondermijning en milieucriminaliteit. Hierbij werkt DCMR samen met andere overheidspartners zoals gemeenten, provincie en politie, maar ook met het Regionaal Informatie en Expertise Centrum. Het doel is om zo ondermijning in specifieke branches tegen te gaan, en ook om ondernemers te informeren over de risico’s die ze lopen, zodat de kans dat ze onbedoeld in de criminaliteit belanden kleiner wordt. Data als wapen in de strijd Data en data-analyse gaan een steeds grotere rol spelen bij de ondermijningsaanpak. Daarmee is DCMR dus ook op afstand de ogen en oren van de overheid. Gegevens vertellen een verhaal en een inspecteur milieu bij DCMR weet als geen ander het verhaal uit cijfers te destilleren: een hoog energieverbruik is kenmerkend voor een illegale wietplantage. Een garage met weinig omzet is mogelijk een dekmantel voor illegale praktijken zoals het ombouwen van gestolen auto’s. Door slim om te gaan met informatie en goed met onze partners af te stemmen, kunnen we ons vaak op afstand al een beeld vormen van wat we op locatie gaan aantreffen. Zo is DCMR, in samenwerking met onze ketenpartners, een bedrijf op het spoor gekomen waar verborgen ruimtes in auto’s werden gebouwd. Een Ondermijningsteam van gespecialiseerde inspecteurs neemt in zo’n geval deel aan de gezamenlijke inspectie met ketenpartners. Het Intelligence-cluster van DCMR levert daarvoor data-analyses en informatie.

Observeren op afstand Met data-analyse kunnen we ook op andere manieren mogelijke probleembedrijven herkennen. Door goed samen te werken met onze partners kunnen we mogelijke overtredingen proactief opsporen. Zo kunnen er aanwijzingen naar voren komen door bijvoorbeeld gegevens van de Kamer van Koophandel en het Landelijk meldpunt afvalstoffen slim te combineren. Denk bijvoorbeeld aan een asbestsaneerder die het verwijderde asbest niet laat storten, maar dit in een loods opslaat. Of een ondernemer die zich van afval ontdoet met steeds een onbekende locatie van herkomst. De data vertellen het verhaal, en dankzij regionale en landelijke afstemming draagt DCMR bij aan een uniforme aanpak die criminaliteit tegengaat en bescherming biedt aan bewoners en het bedrijfsleven.

Ondermijning heeft invloed op iedereen Het zal duidelijk zijn dat DCMR samenwerking hoog in het vaandel heeft staan bij de aanpak van milieucriminaliteit. Sterker nog, samenwerking is een van de belangrijkste ingrediënten in het bestrijden van milieucriminaliteit. Samenwerking op grote schaal, maar evengoed op individueel niveau. Elke melding of tip van een bezorgde burger kan het verschil maken. Voor signalen en informatie gebruiken we het mailadres ondermijning@DCMR.nl.